Atıktan Türetilmiş Yakıt (ATY), çevreye zararlı yakıt türlerine alternatif olarak geliştirilmiş bir çevreci teknoloji ürünüdür. Çimento fabrikaları başta olmak üzere farklı sektörler tarafından da sıklıkla tercih edilen bir yakıt türüdür. ASTM E711 (Standard Test Method for Gross Calorific Value of Refuse-Derived Fuel by Bomb Calorimeter) uluslararası standart kapsamında atıktan türetilmiş yakıtlar beş farklı şekilde üretilebilmektedir.
ATY 1: Büyük parça atıkların atıldığı ve çıkarıldığı şekliyle kullanılan yakıtlardır.
ATY 2: Demirli metallerin atıktan ayrılması ya da ayrılmaması iri parçacık şeklinde işlenen yakıtlardır.
ATY 3: Metal, cam ve diğer inorganik maddelerden ayrıştırılarak ufalanmış atıklardan türetilmiş yakıtlardır.
ATY 4: Toz formuna dönüştürülmüş yanabilir atıklardan türetilmiş olan yakıtlardır.
ATY 5: Pelet, küp veya briket şeklinde yoğunlaştırılmış atıktan üretilmiş yakıtlardır.
ASTM E711 standardına ek olarak,
ATY 6: Yanabilir atıklardan sıvı yakıt haline dönüştürülmüş yakıtlardır. (ATY bulamacı)
ATY 7: Yanabilir atıklardan gaz yakıt haline dönüştürülmüş yakıtlarıdır. (ATY singaz)
Atıktan Türetilmiş Yakıt kullanımının avantajları ekonomik ve çevresel olarak oldukça fazladır. Ekonomik değerini yitirmiş ancak enerji değerine sahip olan atıkların geri dönüştürülerek ek yakıt olarak kullanılması, özellikle çimento fabrikaları olmak üzere tüm fabrikalarda enerji maliyetlerinin azaltılmasını açısından destek olmaktadır. Ek olarak belediyelerin katı atık düzenli depolama tesislerine gönderilecek olan atık miktarını azaltarak, atık depolanma sorununu da azaltır. Diğer bir yandan, karbon ayak izinin de kontrol edilmesinde avantaj sağlar. Enerji kaynağı olarak atıktan türetilmiş yakıt kullanılması, doğal kaynakların korunmasına da katkı sağlar.
Atıktan Türetilmiş Yakıt Tesislerinin çalışmaları için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından hazırlanmış Atıktan Türetilmiş Yakıt, Ek Yakıt ve Alternatif Hammadde Tebliği’nde yer alan gereklilikler bulunmaktadır. ATY hazırlama tesislerinde, kabul edilecek atıkların kimyasal içeriği ve fiziksel özelliklerine ilişkin doğrulama testlerinin tesiste bulunacak laboratuvarlarda yapılması zorunludur. Tesis laboratuvarlarında kalorimetre bulundurulması ATY tesislerinin sağlaması gereken koşullar arasındadır. Tesise kabul edilecek atıkların net kalori değeri bilinmeli, bu değere göre yakıt olarak hazırlanmalıdır. Ardından hazırlanmış yakıtın sahip olduğu kalori değeri de belirlenmelidir. Hazırlanacak yakıtın kalori değeri 2500 cal/g değerinden yüksek olmalıdır. Bu nedenle hazırlanacak ve hazırlanmış yakıtların düzenli olarak kalorifik değer analizlerinin gerçekleştirilmesi önemlidir.
Hazırlanacak yakıtın özellikleri Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından hazırlanmış Atıktan Türetilmiş Yakıt, Ek Yakıt ve Alternatif Hammadde Tebliği’ne göre aşağıdaki tabloda belirtilen özelliklerde olmalıdır.
ATY enerji değeri Kalorimetre IC 210 ile belirlenebilmektedir. Debye Technic tarafından üretimi ve gelişimi tamamlanmış olan Kalorimetre IC 210, yüksek ve düşük kalori değerine sahip numunelerin analizlerinde tekrarlanabilirliği ve sonuçların doğruluğu açısından güvenilir sonuçlar elde edilmesini sağlar. Numunenin kimyasal içeriğinden etkilenmeyen özel analiz haznesi seçeneği mevcuttur. Böylelikle halojen analizleri için gerekli olan yakma işlemini de sağlanabilmektedir. Kalorimetre IC 210 Türkçe dil seçeneği ile tüm operatörlerin kolay kullanımına uygun şekilde üretilmiştir. Kalorimetre IC 210 ile atık analizleri hakkında daha fazla bilgi edinmek için ‘Bomba Kalorimetre ile Atık Enerji Değeri Analizi’ yazımızı inceleyebilir veya Debye Technic Arge Mühendislik Ltd. Şti. Arge Departmanı ile iletişime geçebilirsiniz.